در طول تاریخ درخشان شبه قاره هند شاعران و ادیبان این دیار همواره نقش مهمی در اعتلای زبان و ادب فارسی ایفا کرده اند و هر یک چون مشعلی تابان بر درخشندگی گنجینه های این زبان فاخر افزوده اند. در دوران معاصر نیز استادان و پژوهشگران زبان فارسی با سعی و تلاش بی وقفه خود به دنبال حفظ و پاسداری از این میراث بوده و هستند.
رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران در دهلی نو
نیز از هفده سال پیش در راستای پاسداشت این خادمان دلسوز زبان و ادب فارسی، جشنواره فرهنگی ادبی جایزه سعدی، را آغاز کرده، که نخستین دوره آن به مناسبت پنجاهمین سالگرد روابط فرهنگی نوین ایران و هند در تاریخ
22 دی ماه 1385 برابر 12 ژانویه 2007
در محل رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران در دهلی نو هند برگزار شد.با برگزاری موفق اولین دوره، هر چند سال یک بار طی مراسمی باشکوه ، شماری از خادمان زبان و ادب فارسی با اهدای لوح سپاس مورد تقدیر قرار گرفته اند.
هدف از اهدای این جایزه، چنان که از نام آن برمی آید، پاسداشت ، حرمت گذاری و قدرشناسی از خدمات کسانی است که عمر عزیز و توش و توان علمی، و شوق و شیفتگی خود را صرف گسترش زبان و ادب فارسی در هند کرده اند
هدف دیگر این جشنواره فرهنگی-علمی، تشویق نسل جوان هند به فراگیری این زبان کلاسیک و تلاش در آموختن فرهنگ و ادب فارسی به عنوان یک میراث مشترک و ماندگار ایرانی -هندی از گذشته درخشان دو ملت در طی نزدیک به هزار سال است.
نیازی به توضیح نیست که چرا نام سعدی برای این جایزه انتخاب شده است. این شاعر ، نویسنده ، متفکر و مصلح بزرگ ایرانی نه تنها در سرزمین مادری خود، بلکه در سراسر جهان ، به دلیل اندیشه های درخشان و زبان دلنشین و شورآفرینش چنان بلند آوازه است که نمی توان کسی را یافت که با ایران و زبان و ادب فارسی اندک آشنایی داشته باشد و نام سعدی را نشنیده باشد. سعدی نمونه اعلای نظم و نثر فارسی در همه ادوار تاریخ ادبی ایران و جهان ایرانی است و خود چه به جا و شایسته می سراید:
| سعدیا خوشتر از حدیث تو نیست |
| تحفه روزگار اهل شناخت |
| آفرین بر زبان شیرینت |
| کاین همه شور در جهان انداخت |
امیدِ همه برگزار کنندگان دیروز و امروز جایزه سعدی بر این باور استوار بوده است که چنین اقدام ارزنده فرهنگی موجب توسعه و تعمیق روزافزون جایگاه زبان و ادب فاخر فارسی در کشور کهن و فرهنگ پرور هندوستان گردد و به ویژه در تشویق جوانان هندی به فراگیری این زبان شیرین و ادب پر مایه که بهترین وسیله برای آشنایی با میراث گران قدر بازمانده از دوره هند میانه است ، مفید و مؤثر واقع شود.
برگزیدگان دوره پنجم، اردیبهشت ماه 1390
